Reboulo(-bourealo)
Galium boreale
Rubiaceae
Nom en français : Gaillet boréal.
Descripcioun :La reboulo-bourealo trachis en coulounìo (que fai de fiéu -estouloun-) dins li prado umido de mountagno. Coume es un pau mai grando que lis àutri planto, se vèi pulèu eisa. Li flour, óudouranto, fan un brout pulèu sarra. Fai peréu proun de ramo courteto sus uno cambo bèn drecho. Se recounèis à si fueio verticillado pèr 4, en long e en lanço, e subretout emé si tres costo.
Usanço :Es uno planto diuretico (fai pissa). Emé li racino se fai uno tenchuro roujo.
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 0,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Prado umido
- Palun
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Galium boreale L., 1753
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800